พิเศษสุดคุณสามารถเปิดดูข้อความด้านในหนังสือได้โดยคลิก ที่นี่
สั่งซื้อที่นี่
วันอาทิตย์ที่ 18 มีนาคม พ.ศ. 2555
วันพฤหัสบดีที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2555
A house TRUE actually.
A house TRUE actually.
พระโพธิญาณเถร (ชา)
วัดหนองป่าพง จังหวัดอุบลราชธานี
คำนำ
shape this dharma . show please . when . you have been kind-hearted to go to visit while . sickness . be movable throne mind audience dharma has and who read greatly . because . you have shown to arrive at the the truth that majority person fears . and don't want to listen to . get sweetly . clearly and impress extremely .
the organizer has named that . . a house TRUE actually . according to the essence of a matter back base that dharma .
beg for you the please intend to read repeated . and review many . ++ . time . for prepare the mind in building a house actually TRUE your all-out the sense . intellect . ability . follow the temperament .
beg for result of good deeds this merit . help the factor gives you has the mind that at . be plentiful with the sense . concentration . intellect . and grow in the virtue extremely . ++ . go up .
organizer ,
July 1983
the original of chapter this my dharma receives to distribute come to is a book . get read then think be valuable very . then want to announce give who see the advantage will and take an interest to want to read . I then print to copy and announce change the way . internet . then ask for permission the organizer comes to . at . that this .
original , July 1983,
A house TRUE actually ,
Buddhist sermon ,
by ,
หลวงพ่อชา สุภัทโท
show old ,
คุณแม่สงวน เจนพานิชย์
one person grandmother ,
at this moment request you let's grandmother pay attention to listen to the dharma , which , be a homily of the His majesty comes to the Buddha by respect next ,
give you intend to keep that . . at this time . nowadays . which . I will have given the dharma . give you intend to as if . . Buddha that our is in at urgent of you . let's intends to . give good fix the mind one to . close one's eyes comfortablely . bow take Buddha . Dharma . Buddhist priest . come to at the mind . for respect show builds [ wasp ] the His majesty comes to the Buddha .
at this moment I nothing deposit . you will with the thing to is will the substance . unless . doctrine dharma of that Buddha . and last gift . request you let's intend to take . give you try to understand that . . Buddha that our . although . will person have prestige many lucks . as a result . will avoid cripple can't go to . age arrive at this age has already a monk person have part owner our your monk . resignation . resigned age the body . the word is that . this resigned . be let oneself on . don't go to carry keep . don't go to carry keep . don't go to carry keep . give you admit to ( lose/go dead ) that . . body this body . although . will how is it ? . ++ . no matter it . we all right live body this trick comes to since . the origin happens to come to . until old old age so far . as a result . enough .
as a result . compare with as if . . our tool differs . ++ . the location is indoor . which . we pick the handful kept long already ago . such as . a cup Alas! O a dish . our this house . first direction is it . new bright good clean . when . we use it then until at this moment it . deteriorate go to . material some . broken go to ? disappear ? at it remains this . change to . change to . do not be stable . it is thereby .
although . body our this organ . The alike . since . begin born come to a child is young its man . change come to . change come to . continously . ++ . come to until at this moment . call that . . old . The this . be give us admits to ( lose/go dead ) . Lord shape Buddha says that . . this body is not our . both of in ourselves this or . this worldly or . it is changing to thereby . give you examine to see distinctly . The that .
this . both of a piece that us is sitting this . at we are lieeing down this . at it is deteriorating this . this it is . veracity the dharma . veracity the dharma is the truth . this truth is veracity the dharma . be doctrines of Buddha certainly . therefore you then stare it . give consider it . give admit it (s lose/go dead ) . it is the thing at will should admit . although . will how is it ? . what . somehow . Lord your Buddha . teach that . . when . we were detained in the jail or . as a result . give touch [ cheap ] detain especial this body only . but . the mind don'ts imprison this . alike likewise when . its body deteriorates to go to follow the age . you . admit ( lose/go dead ) give it subsides to go to . give it looks shabby to go to . especial the body only . about [ story ] that mind is the different kind . as a result . make its mind has is having . have the power . because . we enter to see the dharma that . . all those its thing is thereby . it must that like . Lord Buddha . teach that . . mind this its body is is bing thereby . it is will its stays thereby . it does will not happen otherly . be . begin happen come to then . old . old come to then . The painful . painful come to then . die this exceedingly truth . which . grandmother . meet in nowadays . it is veracity the dharma sure . as a result . watch it with the intellect . give see it (s lose/go dead ) only .
although , its fire will come to burnt our house no matter , although , water , it will come to flood our house no matter , although , what is a danger ? differ , ++ , it will come to is bad build [ wasp ] a house builds [ wasp ] our no matter , as a result , give it is especial especial house , if , its burnt fire , don't give it burnt our heart , if , water , it floods , don't give it very much our mind , give it floods but , house , give it burnt but , house , which , be location worldly our thing , mind our that part , give it has the abandonment lays , because , at this time it , befitting already , it will have should to liberate already ,
at you are born come to . long already ago isn't it ? . eyes all right see a picture . color . light . differ . ++ . already thoroughly . both of every every part organ . what is the ears all right listen the sound ? every . ++ . already finishedly . ? everything . take come to very . ++ . the whole bunch is particle used at the end of a statement to emphasize it . and it . only particle used at the end of a statement to emphasize it . have a meal that delicious . delicious it . only . eat the thing not delicious it . only . eyes sees pretty picture . pretty it . only . will audible the sound not sweet-sounding it . only .
therefore Buddha you then tell . adverb used to emphasize the word which comes in f wealthy . adverb used to emphasize the word which comes in f poor . both of both of child adult . through both of the all beast with . which . be born come to in this universe . it will nothing last long . must take turns go to . change to follow its condition .
how is this truth condition that us will correct ? . ++ . for . it modifies to go to thereby no . but . there is the settlement stays that . . Lord your Buddha consider the body . this body one only . give . consider . mind . this with . that . bilateral like this it is not our . be not we . it is of suppose . such as . . your grandmother this house . be suppose that . be your a grandmother only . will take follow go to ? . no . wealth . it supposes that . be your a grandmother only . it . be in only . will seize ? . no . descedants . child . daughter . all whole that he supposes that . be a child is your grandmother grandchild . it . about [ story ] suppose the whole bunch . it is is bing thereby particle used at the end of a statement to emphasize it . be not that . be us alone . it is worldwide . although . the His majesty comes to your Buddha is like this . Buddhist disciple saint whole you is like this . but . you strange more than us all . strange ? ? . be . you admit . be regarded as body this its trick is its stays like this . other like no . it will must this like .
thus Buddha you then see the body , since , the tiptoe upwards on the head , since , the head down go to see the tiptoe , Look here! that , what is it has ? ? , ? of clean is ? , be of is the substance ? ? , day by day it will subside continously come to like this , therefore , Buddha then teach see the body that , , it is not our , it is like this , of at not our it is like this , will give how is it ? ? , this it had touched [ cheap ] already , if , you have the sorrow , you , be misled only particle used at the end of a statement to emphasize it , go to see the thing that it is stayying by the mistaken notion , it , obstruct the mind only ,
be like the water in a river where it flows to get down low-land way , it , flow go to follow the state thereby , type river Phra Nakhon Si Ayutthaya , cause river , a river is what , ++ , no matter , it , must have flowwing whirls to go to the south only particle used at the end of a statement to emphasize it , it doesn't flow to go up the north , ordinary it that like , suppose that , one person man is going to stand river river bank , then , watch the trend of a river where flows rapidly go to the south , but , person that man thinks wrong , want to give oil flows to go up the north etc. , he is are distressful , him that person , will have no the calmness , although , stand , walk , sit , lie down , he , have no the calmness , ? ? , because , person that man is misled , think go against the water , think want to go to give the water flows to go up the north , oil truth will flow can't go up that north , it will must flow to go to follow its trend naturally stays thereby , when , it exists like this that man , be uneasy , ? arrive at to uneasy ? , because , that man thinks to don't touch [ cheap ] , consider don't touch [ cheap ] , because , he has the mistaken notion , water , must flow go to follow its trend , be , flow go to the south , to flow go to that its north is the mistaken notion , it , there is the affect , until be embarrassed thereby , until , that man will come to consider think get back to think , ordinary water is it , must flow go to the south like this , get into trouble its stays like
this veracity onely dharma which , we must bring to consider that , , ++ ..... , this it is the truth thereby , a river where it flows to go to its south , be like body life of a grandmother , stay now particle used at the end of a statement to emphasize it , when , a young man has already it , old , when , old then , whirl alone this its is veracity the dharma , don't go to think don't want it that like , don't go to think thereby , about [ story ] this be not that , we are will influential go to correct it , Buddha you follow someone with one's eyes its picture , follow someone with one's eyes about [ story ] its , agree its state (s lose/go dead ) , that , it that like only , we , liberate it (s lose/go dead ) , we , lay it (s lose/go dead ) , accuse feel this by oneself the supporter , pray that , , Lord Buddha , Lord Buddha , although , exhausted no matter , give you do the mind is giving with the breath , exhale long , ++ , inhale the wind comes in long , ++ , exhale go to long , ++ , then , give stand the mind goes up new , then , fix the wind that , , Lord Buddha , Lord Buddha , usually although , how much is it will very exhausted ? , as a result , extremely fix the wind reaches is circumspect [ powdery ] , be circumspect [ powdery ] enter very only , everytime , ? ? , in order to , fight with pity , when , it is exhaustedding , give you stop all though , give what are you stop to think ? , ++ , whole ( lose/go dead ) , give take the mind comes to include at the mind , already take the mind know the wind , pray , Lord Buddha , Lord Buddha , let oneself on outside all , don't go to an island and a child , don't go to an island and a grandchild , don't go to an island and all thing whole the whole bunch , liberate , single to , see the wind , give fix the wind , take the mind that particle used at the end of a statement to emphasize it go to include at the wind , be give know at the wind at that time , must not go to know ? a lot of , fix give a little its mind goes to , ++ , be circumspect [ powdery ] go to , ++ , continously , ++ , go to , until , have feelings a little , ++ , it has will wakefulness stays the at heart most ,
this pity at it happens it will softly , ++ , be rejected , our finally , see the wind is like the relative visits us , we , will follow go to send the relative gets in a car to embark , we no matter reach the harbour arrives at car harbour , we , send our relative gets in a car , we , send our relative embarks , he , start up the motor car boat goes to chip , only particle used at the end of a statement to emphasize it , we , stare Let's go. , when , our relative has gone to already , we , get back to our house , we see the wind , alike likewise , when , its rough our wind , know , when , its wind is circumspect [ powdery ] us , know , when , it is circumspect [ powdery ] go to continously , ++ , we , stare it goes to , ++ , follow go to , bow go to , ++ , do the mind gives it wakes up , do the wind gives it is circumspect [ powdery ] enter continously , ++ , the in the end has already its breath less , ++ , until , the breath has will no , it , will have only the feeling awake only (stay) [doing that action] , that , call that , , we have met Buddha already , we have feelings awake that call that , , Lord Buddha , wellinformed , person awake , person in high spirits , if , be such we have staied with Buddha already , we have met Buddha already , we have met the feeling already , we have met the brightness already , it doesn't send the mind has gone to other way already , it will include there ,
that call that , , appreciate Buddha our , although , you have nirvana to go to already that call that , image of Buddha , be the body , there is a picture , but , Buddha that actually is , knowledge is bright , in high spirits like this , when , we meet such us , have single only , come to total up that this , therefore , lay , lay all , be left but , the knowledge is single , but , don't go to be misled please , don't forget , if , be born dream what is a picture into pieces ? comes to , let oneself on all , must not take ? the whole bunch particle used at the end of a statement to emphasize it , must not take ? , only for single feeling only particle used at the end of a statement to emphasize it , not the ring in front of , not the ring behind , stop still , until , that , walk go to , be not , go backwards get back to , be not , stop , be not , have no at ( hold,seize ) have no the destination , ? ? , because , have no have no the self , have no we and have no of our ..... , be finished ,
this doctrines of Buddha , teach give us is finished like this , do not give what are we grab to take ? goes to , give us knows like this , know then , liberate , as a result , lay ,
at this moment it is our responsibility alone only . give appreciate the dharma will like this this is the way to will give us passes to pity . try let oneself on . understand . pay attention examine . don't go to person ring that . don't go to person this ring . a child or . a grandchild or . ? whole those don't to go to the ring . at he still exist . squint be . the future next him . this like . like the grandmother who exist this . nobody will have to remain in the world . must like this whole this bunch is fact condition that Buddha you teaches . therefore of at have no TRUE substance . ++ . you then lay . if . lay then . see the truth . it exists like this . ? all in this universe . it is like this . thus a grandmother ........ . you are ........ . should not worry . should not accompany .
although , it will think , give it thinks , but , think give stay with the intellect , give think with the intellect , don't think with the stupidity , think of a child thinks of with the intellect , don't think of with the stupidity , think of a grandchild , think of with the intellect , don't think of with the stupidity , what , ? all that particle used at the end of a statement to emphasize it us , think out , we can know it , but , we think with the intellect , we know with the intellect , if , know with the intellect , we , must liberate , know with the intellect , must lay , if , know with the intellect , think with the intellect , it has will no to is distressful , it has will the joyfulness , there is pleasures , there is the calmness , there is the hold over is single , our mind comes to include like this , ? at us will must live in now , in this time be , wind , the breath this/these ,
at this moment your grandmother responsibility alone , do not be the responsibility of the other , the responsibility of the other , to his , duty our business , to duty our business , don't go to run errands for of descedants comes to do , don't go to run errands for of the other comes to do , don't go to run errands for ? , ++ , whole the whole bunch particle used at the end of a statement to emphasize it come to do , be not our duty , at this time we have should to liberate already , we will have should to lay already , the symptoms will to let oneself on this , will do this calmness , run errands for our , be our duty will to must do in now , give total up the mind comes in to are number one this run errands for our duty , about [ story ] ? , liberate give him (s lose/go dead ) , about [ story ] a picture , liberate give him (s lose/go dead ) , about [ story ] the sound , liberate give him (s lose/go dead ) , about [ story ] taste smell , liberate give him (s lose/go dead ) , about [ story ] ? , ++ , as a result , liberate give him has already , we will do duty our business ,
what is it has will ? is born are the temper upwards , as a result , give think stay the at heart that , , don't very whirl I , be not duty my business , the criticize whatever , such as , we will fear , fear in our life , because , we will die , like etc. this , think of a person that , then , think of this person , when , it happens in the mind thereby , we , tell at our heart that , , don't very whirl I , be not my business , tell like this in our mind , because , we see all dharma at happens to come to ,
what is the dharma is ? ? , the dharma is everything , ? that under the belt , have no already , what is the world is ? ? , the world is the temper that it comes to instigate stir a grandmother stays now particle used at the end of a statement to emphasize it , awhile will how is that person ? , awhile will how is this person ? , when , who are we die to go to this ? will take care him , ? will What's the matter? how is ? , like this please whole bunch world particle used at the end of a statement to emphasize it , although , we think to go up still , ++ , we , fear die , fear old , fear painful , ? all these , it is whole bunch world , abandon the world (s lose/go dead ) , this its world that like , if , it appears to come to the at heart , call that , , this world is the temper , this its temper comes to enforce the mind , do not give see the mind of the self , what , ++ , everything that , if , it happens to come to give you thinks this it is not my business , get into trouble the uncertainty , get into trouble every cage , get into trouble soulless ,
we thought to want to stay go to long ago , ++ , like this , be born be distressful , we will want to die ( lose/go dead ) now , speed , ++ , this this , do not act in the right way , please a grandmother please , The worried , because , this body is not our , what are we will go to decorate ? it , no , it is its stays thereby , decorate it all small right , ++ , The a little , ++ , for example , , decorate our body beutifully , give it clean , see a child , ++ , he , wear lipstick , dress a fingernail give it long , do ? give it beutiful (s lose/go dead ) it merely that you , when , old come to then , include in same can , nothing can decorate just that particle used at the end of a statement to emphasize it , decorate TRUE , ++ , no , it is thereby about [ story ] of the body , to can decorate , as a result , about [ story ] our mind ,
the buildings is all , establish can come to , type house Dr.Authai this , I , ever go to go up new house gives , establish large beutiful all right , build that it builds a house outside , who , ++ , as a result , build prevent get the whole bunch , but , Lord your Buddha calls that , , a house outside is not a house actually TRUE , it is , a house by suppose , a house is in the world , it is go to follow the world , someone , forget please , get big wife , enjoy revel , forget TRUE house , ++ , his , where is a house actually our that ? ? , a house actually our is that have feelings at it is calm , be , the calmness that particle used at the end of a statement to emphasize it is , a house TRUE actually our , a house where us stays this , or , where is a house ? somehow , house , pretty , but , stay prevent type not is calm , awhile , because , that , awhile , because , this , awhile , that ring , awhile , this ring stays like this particle used at the end of a statement to emphasize it , call that , be not our house , be not a house inside , it is , a house outside , again a moment someday we , quit use it only particle used at the end of a statement to emphasize it , this our house can't (stay) [doing that action] , it is , a house is worldly , be not our house ,
body our this trick , as a result , still think be formed , be the self , be we , be he this again is one back location house adjoin our , at we understand that , ourselves or , this our this , be not again this worldly house , be not our house actually , but , a person will like to build a house outside , do not like to build a house inside , a house where it for stay TRUE , ++ , at it is calm TRUE , ++ , not build , go to build but , outside , as a result , because , it like this ,
type grandmother this , think about something ( well ) , at present how is it ? please , think about something since , on (day) we are born come to continously , ++ , until at this moment , be , we walk to flee from the civilization , walk go to continously , ++ , and walk then poor old , painful until such , do not want like this to , prohibit it , no , it is its stays like this , will to otherly , it is can't go to , be like a duck , will give like a chicken , it , do not be like , because , it is a duck , a chicken wants to are like a duck , it is can't go to , because , it is a chicken , if , ? going to think that , , want a duck is like a chicken , want a chicken is like a duck , it , be distressful only particle used at the end of a statement to emphasize it , as a result , because , it is impossible , if , by come to think ( lose/go dead ) that , , ++ ....... , its duck , must its thereby , its chicken , must its thereby , will give a duck is like a chicken , will give a chicken is like its duck is impossible , because , it exists thereby ,
if , we think already such , we have will the strength , we have will be having , because , how much is this body will want to give it enduring permanent goes to ? , ++ , it , no , it is like this , this you call that , body , อนิจจา วตสฺขารา อุปฺปาทวยธมฺมิโน อุปชฺณิตฺวา นิรุชฺณนฺติเตสํ วูปสโม สุโข the body is mind body this , it is of impermanent , be of be ambiguous , have then , no , be born then , switch off go to , but , all human wants this its body midday this is the though of the fool , Look here! that , the breath of that human has come in already it , go out , naturally of the wind , it , must exist thereby , unreliably have the change , about [ story ] its body , stay with the change like this , will give it can't don't modify , try out that , , exhale only don't give can is it comes in ? ? , comfortable ? ? , is inhale the wind has come in then don't give it goes out good ? ? , this ....... , want to give it midday like this , it midday no , it is impossible , go out then , come in , come in then , go out , get into trouble exceedingly ordinary , be born then , old , old then , painful and die , get into trouble genuine ordinary , ++ , be like the wind , reach already can't don't discharge , go out then don't give can't reach , if , there is reaching then to go out , go out then reach , as a result , make the life such as all human can exist to equal nowadays , because , its body follows its duty like this particle used at the end of a statement to emphasize it , it already truly is not is of not TRUE , it TRUE its stay thereby particle used at the end of a statement to emphasize it ,
when , we have been born already ........ , you are ........ , be us dies there already particle used at the end of a statement to emphasize it , person who is the born with its death is single that particle used at the end of a statement to emphasize it , be like one one end tree , when , there is its bishop , there is the end , when , there is its end , there is the bishop , have no end bishop , have no , there is the end , must have the bishop has no , no , it that like ,
therefore , think laugh alike please , the human is all , when , die then , The sad , agitate , sit weep , be sad , various type , forget oneself you ...... , it is misled please ......... , enough [ when ] the the dead , weep complain cry over , from time immemorial not consider clearly please , the fact has already , I beg for a chance too , I think if , will weep with the the dead please , weep with a person who is born come to better , but , it reverses to ( lose/go dead ) , if , a person has been born already you all , laugh be glad be cheerful , the fact is born that particle used at the end of a statement to emphasize it is die , die that particle used at the end of a statement to emphasize it born the end , the end is , we are strange , reach the time almost die or , die then , weep , this the fool , if , weep thereby come to from the beginning , still good please , when , be born come to , weep be tricked , see well if , do not be born it , do not die , understand ? ? ,
therefore you .......... , don't think ? come to measure , think that , it that like , this duty our business has already , at this moment ? can't help , child , can't help , grandchild , can't help , money gold assets , can't help , can help but , the feeling of you who thinks is correct now please , be shaken back and forth , liberate it abandons to ( lose/go dead ) , we liberate it , abandon it ,
if , we don't liberate it , do not abandon it , it , flee sure , see ? ? , body our organ please , is it will try to flee sure see ? ? , see easy , ++ , that , , when , be born come to a young man is young , is I [ hair ] it black see ? ? , at this moment it silver gray , this call that , it has fled already please , our eyes has evered good bright while , be a young man is young , at this moment is it dim see ? ? , this call that , it has fled already , squint be unbearable squint must flee , here not his location , ? every every as for him , flee already , our tooth while , be is its secure permanent child ? ? , at this moment it totters it shakes , already will add new tooth (s lose/go dead ) all right , this it the innovation is not thing all antiques in body your grandmother this organ please , try flee already , eyes , ears , nose , tongue , a body is all , he will try to flee , ? will he arrive at to flee ? , because , here not his location , be the body can't (stay) [doing that action] , stay only temporary , go to , neither but , our , all this organ , I [ hair ] or , carry or , the nail or , all that , now he prepares to flee , he has fled ? already , but , still don't be finished , remain but , a person watches over the house tiny , ++ , The a little , ++ , watch over the house but , not good , eyes , not good , tooth , not good , the ears is this , not good , this body will not good because , he has fled ? already ,
this give a grandmother understands acting this as is not the location of a human directly , be the residence only temporary , therefore what is a grandmother should not worry ? a lot of , come to stay in the world consider this world that , , it that like , neither but , ? all , he will have prepared to flee already , Look here! , see follow the physical condition ( of one's body ) that , what is it has ? as before is ? , is the body as before ? ? , is the movie as before ? ? , is I [ hair ] as before ? ? , do not be like ..... , where is he goes to ? is finished already , this .... , his nature that like , when , stay fully follow his occasion has already , he , must go to , because , a business is his thereby , its truth that like , because , here not what is secure permanent location ? , sure , be busy , ++ , run out [ Y letter ] , ++ , The happy , ++ , be distressful , ++ , do not be calm hold over ,
if , be a person is a person who walks to go to still don't arrive at a house , remain on the way , awhile , get back to , awhile , go to , awhile , (stay) [doing that action] , this a person has no the location , be like that , , we leave from a house goes to Bangkok , or , go to ? no matter , we , walk go to , when , walk go to still don't arrive at when is a house ? , it , still don't be livable , sit , have a fever , lie down , have a fever , walk , have a fever , ride in a car go to still have a fever , ? ? , because , still don't arrive at our house , enough [ when ] we arrive ( in/at ) our house then , The comfortable , because , we understand that , this be , our this house , alike likewise ,
in this its world about [ story ] don't be calm the whole bunch , although , it will wealthy , it , do not be calm , it is poor , do not be calm , it is big , do not be calm , be a child , do not be calm , be omniscient a little it , do not be calm , be omniscient very it , do not be calm , about [ story ] it doesn't be calm , it exists like this , therefore a person has a little , be anxious , a person who abound , be anxious , be its child is are distressful , mature be be distressful , old already it , be distressful , be distressful type person old , be distressful type child , be distressful type rich , be distressful type poor , it worried is whole bunch , thus every organ as for him then one after another go to continously ,
when , the grandmother will consider like already this think the uncertainty , it is of impermanent , every cage , it is worried , because , ? ? , because , The soulless , be not not the self , the body that a grandmother lives now please , seat body becomes sick sick stay this , and both of the mind that know it happily worried , it is is bingsick now , bilateral like this you call that , , dharma ,
the thing that have no a picture , at it is just the feeling only , call that , it is its noun is , intangibility , the thing that it feels pain to enlarge back and forth stay this this it are , tangibles , the thing that is a picture is the dharma , the thing that is the noun is the dharma , therefore , we are arriving at with the dharma , be , stay in the dharma , it is fair that particle used at the end of a statement to emphasize it our TRUE , ++ , ? it has no , it is the dharma , dharma its state has happened already it , switch off go to , ++ , dharma its condition exists thereby , there is the born then , there is the switch off , we , there is the born is switching off all the now time please , it exists like this ,
therefore , when , we think of the His majesty has come to the Buddha already , as a result , be attractive for greet , respectability , respectfulness , you speak TRUE , you repeat after the truth , it , be convinced thereby , if , we are born come to meet are here , we see the dharma , but , no minister the dharma , someone minister the dharma but , do not see the dharma , someone know the dharma , study the dharma , as a result , still don't see the dharma , as a result , still have no the location , thus understand ( lose/go dead ) that , , here everybody , although , the termites is or , an ant is or , animal is small , ++ , somehow , he , will try flee prevent the whole bunch , the thing that is alive , he has staied moderately already him , go to prevent the whole bunch , adverb used to emphasize the word which comes in f poor , adverb used to emphasize the word which comes in f wealthy , both of a child , adverb used to emphasize the word which comes in f old , both of beast animal , the thing that is alive in this world , it , should change to , change to like this ,
therefore if , the grandmother has known this its world like this already , as a result , be tiresome , tiresome it , ? it doesn't be formed of the whole bunch , bored ..... , นิพพิทา the word is that , bored be not that , hate please , The bored , be , its bright mind , its mind sees the fact , it's impossible will correct ? already , it this like , know like this so , let oneself on it , liberate by gladness , liberate by the don't sad , allow one to go freely of the body , that , its body that like , with our intellect , this call that , อนิจจา วต สังขารา all body impermanent , that impermanent , be it changes to , change come to , thereby particle used at the end of a statement to emphasize it call that , impermanent , be , uncertainty ,
speak easy , ++ , that , the uncertainty that particle used at the end of a statement to emphasize it is Buddha actor , if , we enter to see truly , ++ , greatly , ++ , that , , the uncertainty is of impermanent , that particle used at the end of a statement to emphasize it Buddha actor , of that impermanent , if , we see obviously to enter it , midday , midday ? ? , as a result , midday at it exists thereby particle used at the end of a statement to emphasize it , animal human is born come to is thereby , it midday thereby , but , it not the wall as , it changes to change come to , be , it changes a child , be a young man , be old , be old call that , it impermanent , person who is something that it that like call that , it is midday , do not change other like , if , the grandmother sees like this , mind , comfortable , neither we every alone , ++ , a person is like this ,
thus when , think out such , as a result , bore , be born , เกิดนิพพิทา boredom , be lost the love is fond in the world , in the sexual desire , in all these world , abound , abandon keep very , have a little , abandon keep a little , everybody sees but [ T letter ] , ++ , at is the grandmother happens to come to this see ? ? , see is the rich ? ? , see is a person short-lived ? ? , see is a person lives long ? ? , it , have only ,
therefore at that important , Buddha you build a house to give oneself , build by the way that me narrates the dharma listen now please , build a house can give , let oneself on can give , let oneself on it gives it arrives at the calmness , call that , do not walk go to in front of , do not step go to behind , persistently (stay) [doing that action] , this call that , be calm , be calm from walking goes to , be calm from the return , be calm from the stop , this .... , person who is happiness , be not the location , person who is sorrow , be not our location , be distressful it , deteriorate , happy it , deteriorate the whole bunch ,
great teacher our your monk thinks all body whole is of impermanent , therefore you then teach to give us all lets oneself on , when , reach the time last of everybody , because , it can't seize , necessary it , must be locate by oneself that , but , we , lay it keeps before ( lose/go dead ) not better or , ? , we carry , feel that , it is heavy , when , it has heavy already us , abandon it will first not good or , ? , will go to stir carry why is it stays ? ? , we let oneself on .......... , as a result , give nurse our comfortable descedants , ++ ,
who person sick nurse , there is the virtue , a person is sick , give a chance old person nurse , don't make distress old a person who heal , painful where , What's the matter? , can know , do the mind gives it good , a person who heal parents , have the virtue , there is the tolerance , don't hate this to parents our gratitude , at only present , at the beginning be born come to , we are a child , parents is mature , we live parents then grows up to arrive at at this moment , get come to at this moment sit altogether be here , because , you My good man. our stepmother has come to various already , there is the favor or service performed exceedingly most please ,
at this moment give every descedants , ++ , this let's person understands that , , now parents becomes our child loseds , previously we are a child of parents , at this moment parents is our child loseds , ? ? , because , The too old , ++ , become to a child , remember , no , eyes , fail to see , various deaf type earses sometimes , speak touch [ cheap ] , ++ , guilt , ++ , be like a child there , thus give all descedants liberates , a person who heal the patient , liberate , don't go to hold , liberate ( lose/go dead ) , give please everything , be like a child , ++ , at born come to ? that don't obey , parents , liberate everything that , liberate give its comfortable child , do not give its child weeps , don't give what is offended child ? these , our parents at this moment , The alike , promise it abnormal , sometimes call one person child goes to were have one person , sometimes call one person grandchild go to were have a grandchild again one person , will press the claim a bowl comes to all right a dish comes to , it gets into trouble the ordinary thereby this , consider , a person is sick , give think of nurse person , there is the virtue , give endure build [ wasp ] the suffering , pity various as it happens to come to tolerate , give do at heart our effort , don't give it agitates , don't have difficult too hardship to the executor , superintendent , have the virtue , don't hate catarrh , saliva , faeces , urine , what , must try as much as , we will can , child , ++ , us everybody , help each other see
at this moment we have parents only , we can live an uncle is born , come to get a teacher , be a teacher , be nurse , be a doctor , What's the matter? come to these this everything is favor or service your performed that feeds us comes to , give our knowledge comes to , give our being comes to , give our property , this you of parents , relay inherit a fortune come to like this , be the lineage like this , Lord your Buddha then shape teaches about [ story ] is grateful , gratitude , with grateful , this be fair which , respond each other , what are you want ? , you have a fever , you have the hardship , you have what obstacle , we , must sacrifice , help you take that task , this be be grateful , be fair at support the world (stay) [doing that action] , give our not scattered lineage , give our orderly firm lineage ,
today I have taken doctrines dharma , come to deposit a grandmother while , be sick like this , which , live Dr.Authai a child of by that particle used at the end of a statement to emphasize it think of person have the obligation , what am I will deposit ? comes to it , have no , will deposit what is the material ? come to , at this house , plentiful already , I then deposit the dharma which , it can't is finished , it is the hard core is a substance , arrive at audible dharma this grandmother have already , will relay give how much is the other ? , as a result , still don't be finished don't end , veracity the dharma is the truth is making a stand like this this , I , the gem congratulates you , at get deposit the dharma comes to give the grandmother , in order to , there is vigorous mind fights with all these thing ........... ,
appreciating Buddhist moral code correctly ,
Ø the symptoms enforces oneself fix this breath is , religious precept ,
Ø breath specification has and consecutively then poor the mind are calm this call that , , concentration ,
Ø the meditation fixes to know the breath that , impermanent , durable get difficult , not the body , already know the abandonment lays this call that , , intellect ,
Ø doing uncle birthmark sense farm pray , then can deliver a speech that , , be practicing both of , religious precept , concentration , intellect , go to at the same time , and when , do , religious precept , concentration , intellect , fully , as a result , believe in that , , get travel follow , path , have eight , at the Lord Buddha says that , be the way great late , superb more the all way , because , will appreciating release from human affairs , when , we follow that deliver a speech to come to this , believe in that , be appreciating Buddhist moral code correctly most ,
ฉันใช้โปรแกรมแปลภาษา จากภาษาไทย เป็นภาษาอังกฤษ หากเนื้อหามีความหมายเปลี่ยนไปในภาษาอังกฤษ จึงต้องขออภัยอย่างมาก จุดประสงค์ที่แท้จริงคือต้องการเพียงให้ผู้คนทั่วโลกได้อ่านสิ่งที่มีประโยชน์อันนี้
I use a program translates the language . from Thai . be English . if . the substance has the meaning changes to in English . then must beg one's pardon at most . the purpose TRUE actually is want just can give worldwide people reads the thing that is valuable this .
ฉบับภาษาไทย
language , Thai
บ้านที่แท้จริง
พระโพธิญาณเถร (ชา)
วัดหนองป่าพง จังหวัดอุบลราชธานี
คำนำ
ธรรมปฏิสัณฐานนี้ หลวงพ่อชาแสดงโปรด คุณแม่สวงน เจนพานิชย์ เมื่อท่านได้เมตตาไปเยี่ยมขณะที่ป่วย เป็นธรรมะที่ประทับใจผู้ฟังและผู้ที่ได้อ่านเป็นอันมาก เพราะท่านได้แสดงถึงสัจธรรมที่คนส่วนใหญ่กลัว และไม่อยากรับฟัง ได้อย่างน่าฟัง แจ่มแจ้งและจับใจเป็นที่สุด
ผู้จัดทำได้ตั้งชื่อว่า “บ้านที่แท้จริง” ตามเนื้อความแห่งธรรมปฏิสันฐานนั้น
ขอท่านได้โปรดตั้งใจอ่านซ้ำ และทบทวนหลาย ๆ ครั้ง เพื่อตระเตรียมใจในการสร้างบ้านที่แท้จริงของท่านให้สุดกำลังสติ ปัญญา ความสามารถ ตามอัธยาศัย
ขออานิสงส์แห่งกุศลผลบุญนี้ ช่วยเป็นปัจจัยให้ท่านมีจิตใจที่ บริบูรณ์ด้วยสติ สมาธิ ปัญญา และงอกงามในคุณธรรมยิ่ง ๆ ขึ้นไป
ผู้จัดทำ
กรกฎาคม 2526
ต้นฉบับของธรรมกัณฑ์นี้ข้าพเจ้าได้รับแจกมาเป็นหนังสือ ได้อ่านแล้วคิดว่ามีประโยชน์มาก จึงอยากจะเผยแพร่ให้ผู้ที่เห็นประโยชน์และสนใจอยากจะอ่าน ข้าพเจ้าจึงพิมพ์คัดลอกและเผยแพร่ผ่านทางอินเตอร์เนต จึงขออนุญาตผู้จัดทำมา ณ ที่นี้
ต้นฉบับ กรกฎาคม 2526
บ้านที่แท้จริง
พระธรรมเทศนา
โดย
หลวงพ่อชา สุภัทโท
แสดงแก่
คุณแม่สงวน เจนพานิชย์
บัดนี้ขอให้โยมยายจงตั้งใจฟังธรรมะ ซึ่งเป็นโอวาทขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าโดยเคารพต่อไป
ให้โยมตั้งใจไว้ว่า ในเวลานี้ ปัจจุบันนี้ ซึ่งอาตมาจะได้ให้ธรรมะ ให้โยมตั้งใจเสมือนว่า พระพุทธเจ้าของเรานั้นตั้งอยู่ในที่เฉพาะหน้าของโยม จงตั้งใจ ให้ดีกำหนดจิตให้เป็นหนึ่ง หลับตาให้สบาย น้อมเอาพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ มาไว้ที่ใจ เพื่อเป็นการแสดงความเคารพต่อองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
บัดนี้อาตมาไม่มีอะไรฝาก โยมด้วยสิ่งของที่จะเป็นแก่นสาร นอกจากธรรมะคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้านั้น และเป็นของฝากชิ้นสุดท้าย ขอให้โยมจงตั้งใจรับ ให้โยมทำความเข้าใจว่า พระพุทธเจ้าของเรานั้น ถึงแม้จะเป็นผู้มีบุญวาสนาบารมีมาก ก็จะหลีกหนีความทุพพลภาพไปไม่ได้ อายุถึงวัยนี้แล้วพระผู้มีพระภาคเจ้าของเราท่านก็ปลง ปลงอายุสังขาร คำว่าปลงนี้ ก็คือปล่อยวาง อย่าไปหอบไว้ อย่าไปหิ้วไว้ อย่าไปแบกไว้ ให้โยมยอมรับเสียว่า สังขารร่างกายนี้ ถึงแม้ว่ามันจะเป็นอย่างไร ๆ ก็ตามมันเถอะ เราก็ได้อาศัยสกลร่างกายนี้มาตั้งแต่กำเนิดเกิดขึ้นมา จนถึงวัยแก่เฒ่าป่านนี้ ก็พอแล้ว
ก็เปรียบประหนึ่งว่า เครื่องใช้ไม้สอยของเราต่าง ๆ ที่อยู่ในบ้าน ซึ่งเราเก็บกำไว้นานแล้ว เช่น ถ้วยโถโอจาน บ้านช่องของเรานี้ เบื้องแรกมันก็สดใสใหม่สะอาดดี เมื่อเราใช้มันมาจนบัดนี้มันก็ทรุดโทรมไป บางวัตถุก็แตกไปบ้างหายไปบ้าง ชิ้นที่มันเหลืออยู่นี้ก็แปรไป เปลี่ยนไป ไม่คงที่ มันก็เป็นอย่างนั้น
ถึงแม้ว่าอวัยวะร่างกายของเรานี้ก็เหมือนกัน ตั้งแต่เริ่มเกิดมาเป็นเด็กเป็นหนุ่มมันก็แปรมา เปลี่ยนมา เรื่อย ๆ มาจนถึงบัดนี้ เรียกว่า “แก่” นี้ คือให้เรายอมรับเสีย พระพุทธองค์ทรงตรัสว่า สังขารนี้ไม่ใช่ตัวของเรา ทั้งในตัวเรานี้ก็ดี นอกกายนี้ก็ดี มันเปลี่ยนไปอยู่อย่างนั้น ให้โยมพินิจพิจารณาดูให้ชัดเจน
อันนี้แหละ ทั้งก้อนที่เรานั่งอยู่นี้ ที่เรานอนอยู่นี้ ที่มันกำลังทรุดโทรมนี้ นี้แหละมันคือ สัจจธรรม สัจจธรรมคือความจริง ความจริงอันนี้เป็นสัจจธรรม เป็นคำสอนของพระพุทธเจ้าที่แน่นอน เพราะฉะนั้นท่านจึงให้มองมัน ให้พิจารณามัน ให้ยอมรับมันเสีย มันก็เป็นสิ่งที่ควรจะยอมรับ ถึงแม้ว่ามันจะเป็นอย่างไร อะไร ก็ตามทีเถอะ พระพุทธองค์ท่านก็สอนว่า เมื่อเราถูกคุมขังในตะรางก็ดี ก็ให้ถูกคุมขังเฉพาะกายอันนี้เท่านั้น แต่ใจอย่าให้ถูกขัง อันนี้ก็เหมือนกันฉันนั้นเมื่อร่างกายมันทรุดโทรมไปตามวัย โยมก็ยอมรับเสียให้มันทรุดไป ให้มันโทรมไป เฉพาะร่างกายเท่านั้น เรื่องจิตใจนั้นเป็นคนละอย่างกัน ก็ทำให้จิตมันมีกำลัง ให้มีพลัง เพราะเราเข้าไปเห็นธรรมว่า สิ่งทั้งหลายเหล่านั้นมันก็เป็นอย่างนั้น มันต้องเป็นอย่างนั้น พระพุทธองค์ก็สอนว่า ร่างกายจิตใจนี้มันก็เป็นอยู่อย่างนั้น มันจะเป็นของมันอยู่อย่างนั้น มันจะไม่เป็นไปอย่างอื่น คือ เริ่มเกิดขึ้นมาแล้วก็แก่ แก่มาแล้วก็เจ็บ เจ็บมาแล้วก็ตาย อันนี้เป็นความจริงเหลือเกิน ซึ่งคุณยายก็พบอยู่ในปัจจุบันนี้ มันก็เป็นสัจจธรรมอยู่แล้ว ก็มองดูมันด้วยปัญญา ให้เห็นมันเสียเท่านั้น
ถึงแม้ว่าไฟมันจะมาไหม้บ้านเราก็ตาม ถึงแม้ว่าน้ำ มันจะมาท่วมบ้านของเราก็ตาม ถึงแม้ว่าภัยอะไรต่าง ๆ มันจะมาเป็นอันตรายต่อบ้านต่อเรือนของเราก็ตาม ก็ให้มันเป็นเฉพาะบ้านเฉพาะเรือน ถ้าไฟมันไหม้ก็อย่าให้มันไหม้หัวใจเรา ถ้าน้ำ มันท่วมก็อย่าให้มันท่วมหัวใจเรา ให้มันท่วมแต่บ้าน ให้มันไหม้แต่บ้าน ซึ่งเป็นสิ่งที่อยู่นอกกายเรา ส่วนจิตใจของเรานั้น ให้มันมีการปล่อยวาง เพราะในเวลานี้มันก็สมควรแล้ว มันสมควรที่จะปล่อยแล้ว
ที่โยมเกิดมาก็นานแล้วใช่ไหม? ตาก็ได้เห็นรูป สี แสง ต่าง ๆ ตลอดหมดแล้ว ทั้งอวัยวะทุกชิ้นทุกส่วน หูก็ได้ฟังเสียงอะไรทุก ๆ อย่างหมดแล้ว อะไรทุกอย่างก็รับมามาก ๆ ทั้งนั้นแหละ และมันก็เท่านั้นแหละ จะรับประทานอาหารที่อร่อย อร่อยมันก็เท่านั้น รับประทานสิ่งที่ไม่อร่อยมันก็เท่านั้น ตาดูรูปสวย สวยมันก็เท่านั้น จะได้ฟังเสียงที่ไม่ไพเราะมันก็เท่านั้น
เพราะฉะนั้นพระพุทธเจ้าท่านจึงบอกว่า ทั้งคนร่ำรวย ทั้งคนยากจน ทั้งผู้ใหญ่ทั้งเด็ก ตลอดทั้งเดียรัจฉานทั้งหมดด้วย ซึ่งเกิดมาในสกลโลกอันนี้ มันไม่มีอะไรจะยั่งยืน จะต้องผลัดไป เปลี่ยนไปตามสภาวะของมัน
อันนี้เป็นสภาวะความจริงที่เราจะแก้ไขอย่างไร ๆ เพื่อให้มันเปลี่ยนแปลงไปอย่างนั้นไม่ได้ แต่ก็มีทางแก้ไขอยู่ว่า พระพุทธองค์ท่านให้พิจารณาสังขาร ร่างกายนี้ที่เดียวเท่านั้น ให้ พิจารณา จิตใจ นี้ด้วย ว่าทั้งสองอย่างนี้มันไม่ใช่ของเรา ไม่ใช่เรา มันเป็นของสมมติ เช่นว่า บ้านของคุณยายนี้ ก็เป็นสมมติว่าเป็นของคุณยายเท่านั้น จะเอาติดตามไปที่ไหนก็ไม่ได้ สมบัติพัสถาน มันสมมติว่าเป็นของคุณยายเท่านั้น มันก็ตั้งอยู่เท่านั้น จะเอาไปที่ไหนก็ไม่ได้ ลูกหลาน บุตร ธิดา ทั้งหลายทั้งปวงนั้นเขาสมมติว่าเป็นลูกเป็นหลานของคุณยาย มันก็เรื่องสมมติทั้งนั้น มันก็เป็นอยู่อย่างนั้นแหละ ไม่ใช่ว่าเป็นเราคนเดียว มันเป็นกันทั้งโลก ถึงแม้องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าท่านก็เป็นอย่างนี้ พระอรหันต์สาวกทั้งปวงท่านก็เป็นอย่างนี้ แต่ท่านแปลกกว่าพวกเราทั้งหลาย แปลกอย่างไร? คือ ท่านยอมรับ ยอมรับว่าสกลร่างกายนี้มันเป็นของมันอยู่อย่างนี้ จะเป็นอย่างอื่นไม่ได้ มันจะต้องเป็นอย่างนี้
ดังนั้นพระพุทธเจ้าท่านจึงให้ดูสกลร่างกาย ตั้งแต่ปลายเท้าขึ้นมาบนศีรษะ ตั้งแต่ศีรษะลงไปหาปลายเท้า ดูซิว่ามันมีอะไรบ้าง อะไรเป็นของสะอาดไหม? เป็นของเป็นแก่นสารไหม? นับวันมันจะทรุดเรื่อยมาอย่างนี้ ฉะนั้นพระพุทธเจ้าจึงสอนให้เห็นสังขารว่า มันไม่ใช่ของเรา มันก็เป็นอย่างนี้ ของที่ไม่ใช่ของเรามันก็เป็นอย่างนี้ จะให้มันเป็นอย่างไรล่ะ? อันนี้มันถูกแล้ว ถ้าโยมมีความทุกข์ โยมก็คิดผิดเท่านั้นแหละ ไปเห็นสิ่งที่มันถูกอยู่โดยความเห็นผิด มันก็ขวางใจเท่านั้น
เหมือนน้ำในแม่น้ำที่มันไหลลงไปในทางที่ลุ่ม มันก็ไหลไปตามสภาพอย่างนั้น อย่างแม่น้ำอยุธยา แม่น้ำมูล แม่น้ำอะไร ๆ ก็ตามเถอะ มันก็ต้องมีการไหลวนไปทางใต้เท่านั้นแหละ มันไม่ไหลขึ้นไปทางเหนือหรอก ธรรมดามันเป็นอย่างนั้น สมมติว่าบุรุษคนหนึ่งไปยืนอยู่ริมฝั่งแม่น้ำ แล้วก็มองดูกระแสของแม่น้ำที่ไหลเชี่ยวไปทางใต้ แต่บุรุษคนนั้นมีความคิดผิด อยากจะให้น้ำมันไหลขึ้นไปทางเหนือเป็นต้น เขาก็เป็นทุกข์ เขาคนนั้นก็จะไม่มีความสงบเลย ถึงแม้จะยืน จะเดิน จะนั่ง จะนอน เขาก็ไม่มีความสงบ เพราะอะไรล่ะ? เพราะบุรุษคนนั้นคิดผิด คิดทวนกระแสน้ำ คิดอยากจะไปให้น้ำไหลขึ้นไปทางเหนือ ความจริงน้ำมันจะไหลขึ้นไปทางเหนือนั้นไม่ได้ มันจะต้องไหลไปตามกระแสของมันเป็นธรรมดาอยู่อย่างนั้น เมื่อมันเป็นอยู่อย่างนี้บุรุษนั้นก็ไม่สบายใจ ทำไมถึงไม่สบายใจ? เพราะบุรุษนั้นคิดไม่ถูก พิจารณาไม่ถูก ดำริไม่ถูก เพราะเขามีความเห็นผิด เป็นมิจฉาทิฏฐิ ถ้าเป็นสัมมาทิฏฐิแล้วก็ต้องเห็นว่า น้ำก็ต้องไหลไปตามกระแสของมัน คือ ไหลไปทางใต้ ที่จะไหลไปทางเหนือนั้นมันเป็นความเห็นผิด มันก็มีความกระทบกระทั้งตะขิดตะขวงใจอยู่อย่างนั้น จนกว่าบุรุษนั้นจะมาพิจารณาคิดกลับเห็นว่า น้ำธรรมดามันก็ต้องไหลไปทางใต้อย่างนี้ เป็นเรื่องของมันอยู่อย่างนี้
อันนี้เป็นสัจจธรรมอย่างหนึ่งซึ่งเราต้องเอามาพิจารณาว่า เออ.....อันนี้มันก็เป็นความจริงอย่างนั้น แม่น้ำที่มันไหลไปทิศใต้มันก็เหมือนชีวิตร่างกายของยาย อยู่เดี๋ยวนี้แหละ เมื่อหนุ่มแล้วมันก็แก่ เมื่อแก่แล้วก็วนไปตามเรื่องของมัน อันนี้เป็นสัจจธรรม อย่าไปคิดว่าไม่อยากให้มันเป็นอย่างนั้น อย่าไปคิดอย่างนั้น เรื่องอันนี้ไม่ใช่ว่าเราจะมีอำนาจไปแก้ไขมัน พระพุทธเจ้าท่านให้มองตามรูปมัน มองตามเรื่องของมัน เห็นตามสภาพของมันเสีย ว่ามันเป็นอย่างนั้นเท่านั้น เราก็ปล่อยมันเสีย เราก็วางมันเสีย เอาความรู้สึกนี้เองเป็นที่พึ่ง ให้ภาวนาว่า “พุทโธ พุทโธ” ถึงแม้ว่าจะเหน็ดเหนื่อยก็ตามเถอะ ให้โยมทำจิตให้อยู่กับลมหายใจ หายใจออกยาว ๆ สูดลมเข้ามายาว ๆ หายใจออกไปยาว ๆ แล้วก็ให้ตั้งจิตขึ้นใหม่ แล้วก็กำหนดลมว่า “พุทโธ พุทโธ” โดยปกติถึงแม้ว่ามันจะเหนื่อยมากเท่าไร ก็ยิ่งกำหนดลมเข้าให้ละเอียด ละเอียดเข้าไปมากเท่านั้น ทุกครั้ง เพื่ออะไร? เพื่อจะต่อสู้กับเวทนา เมื่อมันกำลังเหน็ดเหนื่อยก็ให้โยมหยุดความคิดทั้งหลาย ให้โยมหยุดคิดอะไร ๆ ทั้งปวงเสีย ให้เอาจิตมารวมอยู่ที่จิต แล้วเอาจิตให้รู้จักลม ภาวนา “พุทโธ พุทโธ” ปล่อยวางข้างนอกให้หมด อย่าไปเกาะกับลูก อย่าไปเกาะกับหลาน อย่าไปเกาะกับสิ่งทั้งหลายทั้งปวงทั้งนั้น ให้ปล่อย ให้เป็นอันเดียว ดูลม ให้กำหนดลม เอาจิตนั่นแหละไปรวมอยู่ที่ลม คือให้รู้ที่ลมในเวลานั้น ไม่ต้องไปรู้อะไรมากมาย กำหนดให้จิตมันน้อยไป ๆ ละเอียดไป ๆ เรื่อย ๆ ไป จนกว่าจะมีความรู้สึกน้อย ๆ มันจะมีความตื่นอยู่ในใจมากที่สุด
อันนี้เวทนาที่มันเกิดขึ้นมันจะค่อย ๆ ระงับไป ผลที่สุดเราก็ดูลมเหมือนกับญาติมาเยี่ยมเรา เราก็จะตามไปส่งญาติขึ้นรถลงเรือ เราก็ตามไปถึงท่าเรือถึงท่ารถ เราก็ส่งญาติเราขึ้นรถ เราก็ส่งญาติเราลงเรือ เขาก็ติดเครื่องเรือเครื่องรถไปลิ่ว เท่านั้นแหละ เราก็มองไปเถอะ เมื่อญาติเราไปแล้ว เราก็กลับบ้านเรา เราดูลมก็เหมือนกันฉันนั้น เมื่อลมมันหยาบเราก็รู้จัก เมื่อลมมันละเอียดเราก็รู้จัก เมื่อมันละเอียดไปเรื่อย ๆ เราก็มองมันไป ๆ ตามไป น้อมไป ๆ ทำจิตให้มันตื่นขึ้น ทำลมให้มันละเอียดเข้าไปเรื่อย ๆ ผลสุดท้ายแล้วลมหายใจมันน้อยลง ๆ จนกว่าลมหายใจจะไม่มี มันก็จะมีแต่ความรู้สึกเท่านั้นตื่นอยู่ นั้นก็เรียกว่า เราพบพระพุทธเจ้าแล้ว เรามีความรู้สึกตื่นอยู่ที่เรียกว่า “พุทโธ” ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน ถ้าเป็นเช่นนั้นเราได้อยู่กับพระพุทธเจ้าแล้ว เราได้พบพระพุทธเจ้าแล้ว เราพบความรู้สึกแล้ว เราพบความสว่างแล้ว มันไม่ส่งจิตไปทางอื่นแล้ว มันจะรวมอยู่ที่นั่น
นั้นเรียกว่า เข้าถึงพระพุทธเจ้าของเรา ถึงแม้ว่าท่านปรินิพพานไปแล้วนั่นเรียกว่าพระพุทธรูป เป็นรูปกาย มีรูป แต่พระพุทธเจ้าอย่างแท้จริงนั้นก็คือ ความรู้อันสว่างไสว เบิกบานอย่างนี้ เมื่อเราพบเช่นนี้เราก็มีอันเดียวเท่านั้น ให้มารวมที่นี้ ฉะนั้นให้วาง วางทั้งหมด เหลือแต่ความรู้อันเดียว แต่อย่าไปหลงนะ อย่าให้ลืม ถ้าเกิดนิมิตเป็นรูปเป็นเสียงอะไรมาก็ปล่อยวางให้หมด ไม่ต้องเอาอะไรทั้งนั้นแหละ ไม่ต้องเอาอะไร เอาแต่ความรู้สึกอันเดียวเท่านั้นแหละ ไม่ห่วงข้างหน้า ไม่ห่วงข้างหลัง หยุดอยู่กับที่ จนกว่าว่าเดินไปก็ไม่ใช่ ถอยหลังกลับก็ไม่ใช่ หยุดอยู่ก็ไม่ใช่ ไม่มีที่ยึดไม่มีที่หมาย เพราะอะไร? เพราะว่าไม่มีตัวไม่มีตน ไม่มีเราและไม่มีของของเรา.....หมด
นี้คือคำสอนของพระพุทธเจ้า สอนให้เราหมดอย่างนี้ ไม่ให้เราคว้าเอาอะไรไป ให้เรารู้อย่างนี้ รู้แล้วก็ปล่อย ก็วาง
บัดนี้มันเป็นภาระของเราคนเดียวเท่านั้น ให้เข้าถึงธรรมะอย่างนี้ อันนี้เป็นทางที่จะให้เราพ้นวัฏฏสงสาร พยายามปล่อยวาง ให้เข้าใจ ให้ตั้งอกตั้งใจพินิจพิจารณา อย่าไปห่วงคนโน้น อย่าไปห่วงคนนี้ ลูกก็ดี หลานก็ดี อะไรทั้งปวงเหล่านั้นอย่าไปห่วงเลย ที่เขายังเป็นอยู่ เขก็เป็นอยู่ อนาคตต่อไปเขาก็จะเป็นอย่างนี้ เป็นอย่างคุณยายที่เป็นอยู่นี้ ไม่มีใครที่จะเหลืออยู่ในโลกได้ จะต้องเป็นอย่างนี้ทั้งนั้น อันนี้คือสภาวะความเป็นจริงที่พระพุทธเจ้าท่านสอน เพราะฉะนั้นของที่ไม่มีแก่นสารจริง ๆ ท่านจึงให้วาง ถ้าวางแล้วก็เห็นความจริง มันเป็นอยู่อย่างนี้ ใครทั้งหมดในสกลโลกนี้ มันก็เป็นอย่างนี้ ดังนั้นยาย........โยม........ไม่ควรห่วงใย ไม่ควรเกาะเกี่ยว
ถึงแม้มันจะคิดก็ให้มันคิด แต่ว่าคิดให้อยู่กับปัญญา ให้คิดด้วยปัญญา อย่าคิดด้วยความโง่ นึกถึงลูกนึกถึงด้วยปัญญา อย่านึกถึงด้วยความโง่ นึกถึงหลานก็นึกถึงด้วยปัญญา อย่านึกถึงด้วยความโง่ อะไร อะไรทั้งหมดนั่นแหละเราก็คิดได้ เรารู้มันได้ แต่เราคิดด้วยปัญญา เรารู้ด้วยปัญญา ถ้ารู้ด้วยปัญญา เราก็ต้องปล่อย รู้ด้วยปัญญาก็ต้องวาง ถ้ารู้ด้วยปัญญา คิดด้วยปัญญา มันจะไม่มีทุกข์ มันจะมีความเบิกบาน มีความสำราญ มีความสงบ มีความระงับเป็นอันเดียว จิตใจเรามารวมอยู่อย่างนี้ อะไรที่เราจะต้องอาศัยอยู่ในปัจจุบัน ในคราวนี้ก็คือ ลม ลมหายใจนี่แหละ
บัดนี้เป็นภาระของคุณยายคนเดียว ไม่เป็นภาระของคนอื่น ภาระของคนอื่นก็ให้เป็นของเขา ธุระหน้าที่ของเราก็ให้เป็นธุระหน้าที่ของเรา อย่าไปเอาธุระของลูกหลานมาทำ อย่าไปเอาธุระของคนอื่นมาทำ อย่าไปเอาธุระอะไร ๆ ทั้งปวงทั้งนั้นแหละมาทำ ไม่ใช่หน้าที่ของเรา ในเวลานี้เราควรปล่อยแล้ว เราควรจะวางแล้ว อาการที่จะปล่อยวางนี้ จะทำความสงบนี้ เป็นธุระของเรา เป็นหน้าที่ของเราที่จะต้องทำในปัจจุบัน ให้รวมจิตเข้ามาเป็นหนึ่งนี้เป็นธุระหน้าที่ของเรา เรื่องอะไรก็ปล่อยให้เขาเสีย เรื่องรูปก็ปล่อยให้เขาเสีย เรื่องสียงก็ปล่อยให้เขาเสีย เรื่องกลิ่นรสก็ปล่อยให้เขาเสีย เรื่องอะไร ๆ ก็ปล่อยให้เขาแล้ว เราจะทำธุระหน้าที่ของเรา
มันจะมีอะไรเกิดเป็นอารมณ์ขึ้นมา ก็ให้นึกอยู่ในใจว่า อย่ามากวนฉัน ไม่ใช่ธุระหน้าที่ของฉัน ความวิพากษ์วิจารณ์อะไรก็ตาม เช่นว่าเราจะกลัว กลัวในชีวิตของเรา เพราะเราจะตาย อย่างนี้เป็นต้น คิดถึงคนโน้น แล้วก็คิดถึงคนนี้ เมื่อมันเกิดขึ้นในจิตอย่างนั้น เราก็บอกในใจเราว่า อย่ามากวนฉัน ไม่ใช่ธุระของฉัน บอกอย่างนี้ไว้ในใจของเรา เพราะว่าเราเห็นธรรมทั้งหลายที่เกิดขึ้นมา
ธรรมคืออะไร? ธรรมคือทุกสิ่งทุกอย่าง อะไรที่ไม่เป็นธรรมก็ไม่มีแล้ว โลกคืออะไร? โลกคืออารมณ์ที่มันมายุแหย่กวนยายอยู่เดี๋ยวนี้แหละ เดี๋ยวคนนั้นจะเป็นอย่างไร เดี๋ยวคนนี้จะเป็นอย่างไร เมื่อเราตายไปนี่ใครจะดูแลเขา ใครจะเป็นอะไรอย่างไรไหม? อย่างนี้น่ะเป็นโลกทั้งนั้นแหละ ถึงแม้ว่าเราคิดขึ้นเฉย ๆ เราก็กลัวจะตาย กลัวจะแก่ กลัวจะเจ็บ อะไรทั้งหลายเหล่านี้ มันเป็นโลกทั้งนั้น ทิ้งโลกเสียเลย โลกนี้มันเป็นอย่างนั้น ถ้ามันมีขึ้นมาในใจก็เรียกว่า โลกนี้คืออารมณ์ อารมณ์นี้มันมาบังคับจิต ไม่ให้เห็นจิตของตน อะไร ๆ ทุกอย่างนั่น ถ้ามันเกิดขึ้นมาให้โยมคิดว่า อันนี้มันไม่ใช่ธุระของฉัน เป็นเรื่องอนิจจัง เป็นเรื่องทุกขัง เป็นเรื่องอนัตตา
เราจะคิดว่าอยากอยู่ไปนาน ๆ อย่างนี้ก็ให้เกิดทุกข์ เราอยากจะตายเสียเดี๋ยวนี้ เร็ว ๆ นี้ อันนี้ก็ไม่ถูกทาง นะยายนะ เป็นทุกข์ เพราะว่าสังขารนี้ไม่ใช่ของเรา เราจะไปตกแต่งอะไรมันก็ไม่ได้หรอก มันเป็นของมันอยู่อย่างนั้น ตกแต่งมันก็ได้นิด ๆ น้อย ๆ เป็นต้นว่า ตกแต่งร่างกายของเราให้สะสวย ให้มันสะอาด ดูเด็ก ๆ เขาสิ ทาปาก ทำเล็บให้มันยาว ทำอะไรให้มันสะสวยเสียมันก็แค่นั้นแหละโยม เมื่อแก่มาแล้วก็รวมอยู่ในกระป๋องเดียวกัน ไม่มีอะไรตกแต่งได้แค่นั้นแหละ ตกแต่งจริง ๆ ไม่ได้หรอก มันก็เป็นอย่างนั้นเรื่องของสังขาร ที่จะตกแต่งได้ ก็เรื่องจิตใจของเรา
ตึกรามบ้านช่องทั้งหลายก็สร้างขึ้นมาได้ อย่างบ้านคุณหมออุทัยนี่ อาตมาก็เคยไปขึ้นบ้านใหม่ให้ สร้างขึ้นสะสวยใหญ่โตก็ได้ สร้างนั้นมันสร้างบ้านข้างนอก ใคร ๆ ก็สร้างกันได้ทั้งนั้น แต่ว่าพระพุทธองค์ท่านเรียกว่า บ้านข้างนอกไม่ใช่บ้านที่แท้จริง มันเป็นบ้านโดยสมมติ บ้านอยู่ในโลก มันก็เป็นไปตามโลก บางคนก็ลืมนะ ได้บ้านใหญ่โต สนุกสุขสำราญ ลืมบ้านจริง ๆ ของเขา บ้านที่จริงของเราอยู่ที่ไหน? บ้านที่จริงของเราคือที่ว่ามีความรู้สึกที่มันสงบ คือ ความสงบนั่นแหละเป็นบ้านที่แท้จริงของเรา บ้านที่เราอยู่นี้ หรือบ้านที่ไหนก็ตามทีเถอะ บ้านก็สวยหรอก แต่อยู่กันอย่างไม่ค่อยสงบ เดี๋ยวก็เพราะอันโน้น เดี๋ยวก็เพราะอันนี้ เดี๋ยวก็ห่วงอันนั้น เดี๋ยวก็ห่วงอันนี้อยู่อย่างนี้แหละ เรียกว่าไมใช่บ้านเรา ไม่ใช่บ้านข้างใน มันเป็นบ้านข้างนอก อีกประเดี๋ยววันใดวันหนึ่งเราก็เลิกใช้มันเท่านั้นแหละ บ้านนี้เราอยู่ไม่ได้หรอก มันเป็นบ้านของโลก ไม่ใช่บ้านของเรา
สกลร่างกายของเรานี้ ก็ยังเห็นว่าเป็นตัว เป็นตน เป็นเรา เป็นเขาอีก อันนี้ก็เป็นบ้านหลังหนึ่งที่อยู่ติดกับตัวของเรา ที่เราเข้าใจว่าตัวเราหรือของเรานี้อันนี้ก็ไม่ใช่อีก อันนี้ก็เป็นบ้านของโลก ไม่ใช่บ้านของเราอย่างแท้จริง แต่คนชอบที่จะสร้างบ้านข้างนอก ไม่ชอบสร้างบ้านข้างใน บ้านที่มันสำหรับอยู่จริง ๆ ที่มันสงบจริง ๆ ไม่ค่อยจะสร้างกัน ไปสร้างแต่ข้างนอก ก็เพราะมันเป็นอย่างนี้แหละ
อย่างคุณยายนี่ ลองคิดดูซิ เวลานี้มันเป็นอย่างไรนะ คิดดูตั้งแต่วันที่เราเกิดมาเรื่อย ๆ จนถึงบัดนี้ คือ เราเดินหนีจากความเจริญ เดินไปเรื่อย ๆ และเดินมาจนแก่ จนเจ็บขนาดนี้ ไม่อยากจะให้เป็นอย่างนี้ ห้ามมันก็ไม่ได้ มันก็เป็นของมันอยู่อย่างนี้ จะให้เป็นอย่างอื่น มันก็เป็นไปไม่ได้ เหมือนกับเป็ด จะให้เหมือนกับไก่ มันก็ไม่เหมือน เพราะว่ามันเป็นเป็ด ไก่อยากให้เหมือนกับเป็ด มันก็เป็นไปไม่ได้ เพราะว่ามันเป็นไก่ ถ้าใครไปคิดอยู่ว่า อยากให้เป็ดเหมือนไก่ อยากให้ไก่เหมือนเป็ด มันก็ทุกข์เท่านั้นแหละ ก็เพราะมันเป็นไปไม่ได้ ถ้าโดยมมาคิดเสียว่า เออ.......เป็ดมันก็ต้องเป็นของมันอย่างนั้น ไก่มันก็ต้องเป็นของมันอย่างนั้น จะให้เป็ดเหมือนไก่ จะให้ไก่เหมือนเป็ดมันเป็นไปไม่ได้ เพราะมันเป็นอยู่อย่างนั้น
ถ้าเราคิดเช่นนั้นแล้ว เราจะมีพละ เราจะมีกำลัง เพราะว่าสกลร่างกายนี้อยากจะให้มันยืนนานถาวรไปเท่าไร ๆ มันก็ไม่ได้ มันก็เป็นอย่างนี้ นี้ท่านเรียกว่าสังขาร อนิจจา วตสฺขารา อุปฺปาทวยธมฺมิโน อุปชฺณิตฺวา นิรุชฺณนฺติเตสํ วูปสโม สุโข สังขารคือร่างกายจิตใจนี้แหละ มันเป็นของไม่เที่ยง เป็นของไม่แน่นอน มีแล้วก็หาไม่ เกิดแล้วก็ดับไป แต่มนุษย์เราทั้งหลายอยากให้สังขารนี้มันเที่ยง อันนี้คือความคิดของคนโง่ ดูซิว่าลมหายใจของคนเรานั้นเข้ามาแล้วมันก็ออกไป เป็นธรรมดาของลม มันก็ต้องเป็นอยู่อย่างนั้น กลับไปกลับมามีความเปลี่ยนแปลง เรื่องสังขารมันก็อยู่ด้วยความเปลี่ยนแปลงอย่างนี้ จะให้มันไม่เปลี่ยนแปลงไม่ได้ ลองดูซิว่า หายใจออกอย่างเดียวไม่ให้มันเข้ามาได้ไหม? สบายไหม? สูดลมเข้ามาแล้วไม่ให้มันออกดีไหม? นี่.......อยากจะให้มันเที่ยงอย่างนี้ มันเที่ยงไม่ได้ มันเป็นไปไม่ได้ ออกไปแล้วก็เข้ามา เข้ามาแล้วก็ออกไป เป็นเรื่องธรรมดาเหลือเกิน เกิดแล้วก็แก่ แก่แล้วก็เจ็บและตาย เป็นเรื่องธรรมดาแท้ ๆ เหมือนกับลม เข้าแล้วไม่ให้ออกไม่ได้ ออกแล้วไม่ให้เข้าไม่ได้ ถ้ามีการเข้าแล้วออก ออกแล้วเข้า ก็ทำให้ชีวิตเช่นมนุษย์ทั้งหลายเป็นอยู่ได้เท่าทุกวันนี้ เพราะสังขารมันทำตามหน้าที่ของมันอย่างนี้แหละ มันจริงอยู่แล้วไม่ใช่เป็นของไม่จริง มันจริงของมันอยู่อย่างนั้นแหละ
เมื่อเราเกิดมาแล้ว........โยม........ก็คือเราตายแล้วนั่นเองแหละ ไอ้ความเกิดกับความตายมันคืออันเดียวกันนั่นแหละ เหมือนกับต้นไม้ อันหนึ่งต้น อันหนึ่งปลาย เมื่อมีโคนมันก็มีปลาย เมื่อมีปลายมันก็มีโคน ไม่มีโคนปลายก็ไม่มี มีปลายก็ต้องมีโคนไม่มีก็ไม่ได้ มันเป็นอย่างนั้น
เพราะฉะนั้นก็นึกขำเหมือนกันนะ มนุษย์เราทั้งหลาย เมื่อจะตายแล้วก็โศกเศร้า วุ่นวาย นั่งร้องไห้ เสียใจ สารพัดอย่าง หลงไปสิโยม......มันหลงนะ.........พอคนตายก็ร้องไห้พิไรรำพัน แต่ไหนแต่ไรมาไม่ค่อยพิจารณาให้ชัดแจ้งนะ ความเป็นจริงแล้ว อาตมาขอโอกาสด้วยนะ อาตมาเห็นว่าถ้าจะร้องไห้กับคนตายน่ะ ร้องไห้กับคนที่เกิดมาดีกว่า แต่มันกลับกันเสีย ถ้าคนเกิดมาแล้วโยมทั้งหลายก็หัวเราะดีอกดีใจกันชื่นบาน ความเป็นจริงเกิดนั่นแหละคือตาย ตายนั่นแหละคือเกิด ต้นคือปลาย ปลายคือต้น เราไม่รู้จัก ถึงเวลาจวนจะตายหรือตายแล้วก็ร้องไห้กัน นี่คือคนโง่ ถ้าจะร้องไห้อย่างนั้นมาแต่ต้นก็ยังจะดีนะ เมื่อเกิดมาก็ร้องไห้กันเสียทีเถอะ ดูให้ดีซิถ้าไม่เกิดมันก็ไม่ตาย เข้าใจไหม?
เพราะฉะนั้นโยม..........อย่านึกอะไรมากมาย ให้นึกว่ามันเป็นอย่างนั้น นี้คือธุระหน้าที่ของเราแล้ว บัดนี้ใครช่วยไม่ได้ ลูกก็ช่วยไม่ได้ หลานก็ช่วยไม่ได้ ทรัพย์สินเงินทองก็ช่วยไม่ได้ ช่วยได้แต่ความรู้สึกของโยมที่คิดให้ถูกต้องเดี๋ยวนี้นะ ไม่ให้หวั่นไหวไปมา ปล่อยมันทิ้งเสีย เราปล่อยมัน ทิ้งมัน
ถ้าเราไม่ปล่อยมัน ไม่ทิ้งมัน มันก็จะหนีอยู่แล้ว เห็นไหม? อวัยวะร่างกายของเราน่ะ มันพยายามจะหนีอยู่แล้วเห็นไหม? ดูง่าย ๆ ว่า เมื่อเกิดมาเป็นหนุ่มเป็นสาว ผมมันดำเห็นไหม? บัดนี้มันหงอก นี่เรียกว่ามันหนีแล้วนะ ตาเราเคยสว่างไสวดีตอนเป็นหนุ่มเป็นสาว บัดนี้มันฝ้าฟางเห็นไหม? นี่เรียกว่ามันหนีแล้ว เขทนไม่ไหวเขต้องหนี ที่นี่ไม่ใช่ที่อยู่ของเขา อะไรทุกชิ้นทุกส่วนเขาก็จะหนีแล้ว ฟันของเราตอนเป็นเด็กมันแน่นหนาถาวรไหม? บัดนี้มันโยกมันคลอน แล้วจะใส่ฟันใหม่เสียก็ได้ นี่มันของใหม่ไม่ใช่ของเก่าสิ่งทั้งหลายในอวัยวะร่างกายของคุณยายนี้น่ะ พยายามจะหนีไปแล้ว ตา หู จมูก ลิ้น กายทั้งหมด เขาพยายามจะหนี ทำไมเขาถึงจะหนี? เพราะตรงนี้ไม่ใช่ที่อยู่ของเขา เป็นสังขารอยู่ไม่ได้ อยู่ชั่วคราวเท่านั้นก็ไป ไม่ว่าแต่ตัวของเรา ทั้งหมดอวัยวะนี่ ผมก็ดี ขนก็ดี เล็บก็ดี ทั้งหมดนั่น เดี๋ยวนี้เขาเตรียมหนี เขาหนีไปบ้างแล้ว แต่ยังไม่หมด ยังเหลือแต่คนเฝ้าบ้านเล็ก ๆ น้อย ๆ เฝ้าบ้านอยู่แต่ไม่ค่อยดีหรอก ตาก็ไม่ค่อยดี ฟันก็ไม่ค่อยดี หูนี่ก็ไม่ค่อยดี ร่างกายนี้จะไม่ค่อยดีเพราะเขาหนีไปบ้างแล้ว
นี้ให้ยายเข้าใจว่าที่นี่ไม่ใช่ที่อยู่ของมนุษย์โดยตรง เป็นที่พักชั่วคราวเท่านั้นล่ะ เพราะฉะนั้นยายไม่ควรห่วงใยอะไรมากมาย มาอยู่ในโลกให้พิจารณาโลกนี้ว่า มันเป็นอย่างนั้น ไม่ว่าแต่อะไรทั้งหลายเลย เขาเตรียมจะหนีกันแล้ว ดูซิ ดูตามสภาพร่างกายซิว่ามันมีอะไรเหมือนเดิมไหม? ร่างกายเหมือนเดิมไหม? หนังเหมือนเดิมไหม? ผมเหมือนเดิมไหม? ไม่เหมือน.....เขาไปที่ไหนกันหมดแล้ว นี่....ธรรมชาติเขาเป็นอย่างนั้น เมื่ออยู่ครบตามวาระของเขาแล้ว เขาก็ต้องไป เพราะธุระเป็นของเขาอย่างนั้น ความจริงมันเป็นอย่างนั้น เพราะที่นี่ไม่ใช่ที่อยู่แน่นหนาถาวรอะไร อยู่แล้วก็วุ่น ๆ วาย ๆ สุข ๆ ทุกข์ ๆ ไม่สงบระงับ
ถ้าเป็นคนก็เป็นคนที่เดินไปยังไม่ถึงบ้าน ยังอยู่ระหว่างทาง เดี๋ยวก็จะกลับ เดี๋ยวก็จะไป เดี๋ยวก็จะอยู่ นี่คือคนไม่มีที่อยู่ เปรียบเหมือนว่า เราออกเดินทางจากบ้านไปกรุงเทพฯ หรือว่าไปที่ไหนก็ตามเถอะ เราก็เดินไป เมื่อเดินไปยังไม่ถึงบ้านเมื่อไร มันก็ยังไม่น่าอยู่ นั่งก็ไม่สบาย นอนก็ไม่สบาย เดินก็ไม่สบาย นั่งรถไปยังไม่สบาย เพราะอะไร? เพราะว่ายังไม่ถึงบ้านเรา พอเรามาถึงบ้านเราแล้วก็สบาย เพราะเราเข้าใจว่านี่เป็นบ้านเรา อันนี้ก็ฉันนั้นเหมือนกัน
ในโลกนี้มันเรื่องไม่สงบทั้งนั้น ถึงแม้มันจะร่ำรวย มันก็ไม่สงบ มันจนก็ไม่สงบ มันโตก็ไม่สงบ เป็นเด็กก็ไม่สงบ มีความรู้น้อยมันก็ไม่สงบ มีความรู้มากมันก็ไม่สงบ เรื่องมันไม่สงบ มันเป็นอยู่อย่างนี้ เพราะฉะนั้นคนมีน้อยก็มีทุกข์ คนที่มีมากก็มีทุกข์ เป็นเด็กมันก็เป็นทุกข์ เป็นผู้ใหญ่ก็เป็นทุกข์ แก่แล้วมันก็ทุกข์ ทุกข์อย่างคนแก่ ทุกข์อย่างเด็ก ทุกข์อย่างคนรวย ทุกข์อย่างคนจน มันเป็นทุกข์ทั้งนั้นล่ะ ดังนั้นอวัยวะทุกส่วนเขาจึงทยอยกันไปเรื่อย
เมื่อคุณยายพิจารณาอย่างนี้แล้วจะเห็นว่าอนิจจัง มันเป็นของไม่เที่ยง ทุกขัง มันเป็นทุกข์ เพราะว่าอะไร? เพราะว่าอนัตตา ไม่ใช่ตัวไม่ใช่ตน ร่างที่ยายอาศัยอยู่เดี๋ยวนี้น่ะ ร่างที่นั่งนอนเจ็บป่วยอยู่นี้ และทั้งจิตใจที่รู้ว่ามันเป็นสุขเป็นทุกข์ มันเจ็บป่วยอยู่เดี๋ยวนี้ ทั้งสองอย่างนี้ท่านเรียกว่า “ธรรม”
สิ่งที่ไม่มีรูป ที่มันเป็นเพียงความรู้สึกนึกคิดเท่านั้น เรียกว่ามันเป็นนามมันก็เป็น “นามธรรม” สิ่งที่มันเจ็บปวดขยายไปมาอยู่นี้ อันนี้มันก็เป็น “รูปธรรม” สิ่งที่เป็นรูปก็เป็นธรรม สิ่งที่เป็นนามก็เป็นธรรม ฉะนั้นเราถึงอยู่กันด้วยธรรมะ คือ อยู่ในธรรม มันเป็นธรรมนั่นแหละ ตัวของเราจริง ๆ ที่ไหนมันไม่มี มันเป็นธรรมะ สภาพธรรมมันเกิดขึ้นแล้วมันก็ดับไป ๆ สภาวธรรมมันเป็นอยู่อย่างนั้น มีความเกิดแล้วก็มีความดับ เราก็มีความเกิดดับอยู่ทุกขณะเดี๋ยวนี้น่ะ มันเป็นอยู่อย่างนี้
ฉะนั้นเมื่อเราคิดถึงองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว ก็น่าไหว้ น่าเคารพ น่านับถือ ท่านพูดจริง ท่านพูดตามความจริง มันก็เห็นจริงอย่างนั้น ถ้าเราเกิดมาพบอยู่ที่นี่ เราเห็นธรรมะ แต่ไม่ได้ปฏิบัติธรรมะ บางคนปฏิบัติธรรมะแต่ไม่เห็นธรรมะ บางคนรู้ธรรมะ เรียนธรรมะ ก็ยังไม่เห็นธรรมะ ก็ยังไม่มีที่อยู่ ดังนั้นให้เข้าใจเสียว่า ที่นี่ทุกคน แม้ปลวกหรือมดหรือสัตว์ตัวนิด ๆ ก็ตามทีเถอะ เขาก็จะพยายามหนีกันทั้งนั้น สิ่งที่มีชีวิต เขาอยู่กันพอควรแล้วเขาก็ไปกันทั้งนั้นล่ะ ทั้งคนจน ทั้งคนร่ำรวย ทั้งเด็ก ทั้งคนแก่ ทั้งสัตว์เดียรัจฉาน สิ่งที่มีชีวิตในโลกนี้ มันก็ย่อมแปรไป เปลี่ยนไปอย่างนี้
เพราะฉะนั้นถ้าคุณยายรู้ว่าโลกนี้มันเป็นอย่างนี้แล้ว ก็น่าเบื่อหน่าย น่าเบื่อมัน อะไรมันไม่เป็นตัวของตัวทั้งนั้น เบื่อหน่าย.....นิพพิทา คำว่าเบื่อหน่ายไม่ใช่ว่ารังเกียจนะ เบื่อหน่าย คือ ใจมันสว่าง ใจมันเห็นความเป็นจริง ไม่มีทางจะแก้ไขอะไรแล้ว มันเป็นอย่างนี้ รู้อย่างนี้ก็เลยปล่อยวางมัน ปล่อยโดยความไม่ดีใจ ปล่อยโดยความไม่เสียใจ ปล่อยไปตามเรื่องของสังขาร ว่าสังขารมันเป็นอย่างนั้น ด้วยปัญญาของเรา นี่เรียกว่า อนิจจา วต สังขารา สังขารทั้งหลายไม่เที่ยง ที่ไม่เที่ยง คือมันเปลี่ยนไป เปลี่ยนมา อย่างนั้นแหละเรียกว่าไม่เที่ยง คือ อนิจจัง
พูดง่าย ๆ ว่า ตัวอนิจจังนั่นแหละคือตัวพระพุทธเจ้าล่ะ ถ้าเราเข้าไปเห็นอย่างจริง ๆ จัง ๆ ว่า อนิจจังคือของไม่เที่ยง นั่นแหละคือตัวพระพุทธเจ้า ของที่ไม่เที่ยง ถ้าเราเห็นชัดเข้าไปมันก็เที่ยง เที่ยงอย่างไร? ก็เที่ยงที่มันเป็นอยู่อย่างนั้นแหละ มนุษย์สัตว์เกิดมาก็เป็นอย่างนั้น มันเที่ยงอย่างนั้น แต่ว่ามันไม่เทียงคือว่า มันแปรไปแปรมา คือ มันเปลี่ยนเด็ก เป็นหนุ่ม เป็นเฒ่า แก่ชราเรียกว่ามันไม่เที่ยง ไอ้ความที่ว่ามันเป็นอย่างนั้นเรียกว่ามันเที่ยง ไม่แปรเป็นอย่างอื่น ถ้าคุณยายเห็นอย่างนี้ ใจก็จะสบาย ไม่ว่าเราคนเดียวหรอกทุก ๆ คนก็เป็นอย่างนี้
ดังนั้นเมื่อคิดได้เช่นนี้ ก็น่าเบื่อ เกิดนิพพิทา ความเบื่อหน่าย หายความกำหนัดรักใคร่ในโลก ในกาม ในโลกามิสทั้งหลายเหล่านี้ มีมากก็ทิ้งไว้มาก มีน้อยก็ทิ้งไว้น้อย ทุกคนดูทีซิ ที่คุณยายเกิดขึ้นมานี้เห็นไหม? เห็นคนรวยไหม? เห็นคนอายุสั้นไหม? เห็นคนอายุยืนไหม? มันก็มีเท่านั้นล่ะ
เพราะฉะนั้นที่สำคัญนั้น พระพุทธเจ้าท่านให้สร้างบ้านให้ตัวเอง สร้างโดยวิธีที่อาตมาบรรยายธรรมะให้ฟังเดี๋ยวนี้น่ะ สร้างบ้านให้ได้ ปล่อยวางให้ได้ ปล่อยวางมันให้มันถึงความสงบ เรียกว่าไม่เดินไปข้างหน้า ไม่ก้าวไปข้างหลัง ไม่หยุดอยู่ นี่เรียกว่าสงบ สงบจากการเดินไป สงบจากการถอยกลับ สงบจากการหยุดอยู่ นี่....ไอ้ความสุขก็ไม่ใช่ที่อยู่ ไอ้ความทุกข์ก็ไม่ใช่ที่อยู่ของเรา ทุกข์มันก็เสื่อม สุขมันก็เสื่อมทั้งนั้น
พระบรมครูของเราท่านเห็นว่าสังขารทั้งหลายทั้งปวงเป็นของไม่เที่ยง เพราะฉะนั้นท่านจึงสอนให้พวกเราทั้งหลายปล่อยวาง เมื่อถึงเวลาสุดท้ายของทุกคน เพราะว่ามันเอาไปไม่ได้ จำเป็นมันก็ต้องวางอยู่เองนั่นล่ะ แต่เราก็วางมันไว้ก่อนเสียไม่ดีกว่าหรือ? เราแบกก็รู้สึกว่ามันหนัก เมื่อมันหนักแล้วเราก็ทิ้งมันเสียก่อนจะไม่ดีหรือ? จะไปกวนแบกมันอยู่ทำไม? เราปล่อยวาง..........ก็ให้ลูกหลานพยาบาลเราสบาย ๆ
ผู้ที่พยาบาลคนที่ป่วยก็มีคุณธรรม คนที่ป่วยก็ให้โอกาสแก่ผู้พยาบาล อย่าทำให้ลำบากแก่คนที่รักษา เจ็บตรงไหน เป็นอะไรก็ให้ได้รู้จัก ทำจิตให้มันดี คนที่รักษาพ่อแม่ก็ให้มีคุณธรรม มีความอดทน อย่ารังเกียจ อันนี้ที่จะเป็นการสนองคุณพ่อแม่ของเราก็เวลานี้เท่านั้นล่ะ เบื้องต้นเกิดมา เราเป็นเด็ก พ่อแม่เป็นผู้ใหญ่ เราอาศัยพ่อแม่จึงเติบโตถึงบัดนี้ ได้มาอยู่บัดนี้นั่งรวมกันอยู่ที่นี่ก็เพราะคุณพ่อคุณแม่เลี้ยงเรามาสารพัดอย่างแล้ว มีบุญคุณมากที่สุดเหลือเกินนะ
บัดนี้ให้ลูกหลานทุก ๆ คนนี้จงเข้าใจว่า เดี๋ยวนี้พ่อแม่กลายเป็นลูกเราเสียแล้ว แต่ก่อนเราเป็นลูกของพ่อแม่ บัดนี่พ่อแม่เป็นลูกเราเสียแล้ว เพราะอะไร? เพราะแก่ไป ๆ จนกลายเป็นเด็ก จำก็ไม่ได้ ตาก็มองไม่เห็น หูไม่ได้ยินสารพัดอย่างบางทีก็พูดถูก ๆ ผิด ๆ เหมือนเด็กนั่นเอง ดังนั้นให้ลูกหลานทั้งหลายปล่อย คนที่รักษาคนป่วยก็ให้ปล่อย อย่าไปถือเลย ปล่อยเสีย ให้ตามใจทุกอย่าง เหมือนเด็ก ๆ ที่เกิดมาอะไรที่ไม่เชื่อฟัง พ่อแม่ก็ปล่อยทุกอย่างนั่นล่ะ ปล่อยให้เด็กมันสบาย ไม่ให้เด็กมันร้องไห้ อย่าให้เด็กขัดใจอะไรเหล่านี้ พ่อแม่ของเราบัดนี้ก็เหมือนกัน สัญญามันวิปลาส บางทีเรียกลูกคนหนึ่งไปถูกคนหนึ่ง บางทีเรียกหลานคนหนึ่งไปถูกหลานอีกคนหนึ่ง จะเรียกเอาขันมาก็ได้จานมา มันเป็นเรื่องของธรรมดาอย่างนั้น อันนี้ก็ให้พิจารณา คนที่ป่วยก็ให้นึกถึงคนพยาบาล มีคุณธรรม ให้อดทนต่อทุกขเวทนา เวทนาสารพัดอย่างที่มันเกิดขึ้นมาให้อดกลั้น ให้ทำความเพียรในใจของเรา อย่าให้มันวุ่นวาย อย่าให้มีความลำบากยากเกินไปแก่ผู้ปฏิบัติ ผู้อุปัฏฐากก็ให้มีคุณธรรม อย่ารังเกียจน้ำมูก น้ำลาย อุจจาระ ปัสสาวะ อะไรก็ต้องพยายามเท่าที่เราจะทำได้ ลูก ๆ เราทุกคนก็ให้ช่วยกันดู
บัดนี้เรามีพ่อแม่เท่านี้แหละ เราอาศัยมาได้เกิด มาได้เป็นครู เป็นอาจารย์ เป็นพยาบาล เป็นหมอ เป็นอะไรมาทุกอย่างเหล่านี้ อันนี้คือบุญคุณของท่านที่เลี้ยงเรามา ให้ความรู้เรามา ให้ความเป็นอยู่ของเรามา ให้ทรัพย์สมบัติเรา นี่คือคุณของพ่อแม่ ถ่ายทอดรับมรดกกันมาอย่างนี้ เป็นวงศ์ตระกูลอย่างนี้ พระพุทธองค์ท่านจึงทรงสอนเรื่องกตัญญูกตเวที กตัญญู กับกตเวที นี้เป็นธรรมซึ่งสนองซึ่งกันและกัน ท่านต้องการอะไร ท่านไม่สบาย ท่านมีความลำบาก ท่านมีความขัดข้องประการใด เราก็ต้องเสียสละ ช่วยท่านรับภารธุระอันนั้น นี้คือกตัญญูกตเวที เป็นธรรมที่ค้ำจุนโลกอยู่ ให้วงศ์ตระกูลของเราไม่กระจัดกระจาย ให้วงศ์ตระกูลของเราเรียบร้อยมั่นคง
วันนี้อาตมาได้เอาธรรมะคำสอน มาฝากยายในเวลาที่เจ็บป่วยอยู่อย่างนี้ ซึ่งอาศัยคุณหมออุทัยลูกของโยมนั่นแหละนึกถึงผู้มีพระคุณ อาตมาจะฝากอะไรมามันก็ไม่มี จะฝากวัตถุอะไรมา ที่บ้านนี่ก็เยอะแยะแล้ว อาตมาจึงฝากธรรมะซึ่งมันหมดไม่ได้ มันเป็นแก่นเป็นสาร ถึงยายได้ฟังธรรมะนี้แล้ว จะถ่ายทอดให้คนอื่นเท่าไร ก็ยังไม่หมดไม่จบ สัจจธรรมคือความจริงตั้งมั่นอยู่อย่างนี้อันนี้ อาตมาก็พลอยดีใจด้วย ที่ได้ฝากธรรมะมาให้คุณยาย เพื่อจะมีจิตใจที่เข้มแข็งต่อสู้กับสิ่งทั้งหลายเหล่านี้...........
การเข้าถึงพุทธธรรมอย่างถูกต้อง
Ø “อาการบังคับตัวเองให้กำหนดลมหายใจ ข้อนี้เป็น ศีล
Ø การกำหนดลมหายใจได้และติดต่อกันไปจนจิตสงบ ข้อนี้เรียกว่า สมาธิ
Ø การพิจารณากำหนดรู้ลมหายใจว่าไม่เที่ยง ทนได้ยาก มิใช่ตัวตน แล้วรู้การปล่อยวาง ข้อนี้เรียกว่า ปัญญา
Ø การทำอานาปานสติภาวนา จึงกล่าวได้ว่า เป็นการบำเพ็ญทั้ง ศีล สมาธิ ปัญญา ไปพร้อมกัน และเมื่อทำ ศีล สมาธิ ปัญญา ให้ครบ ก็เชื่อว่า ได้เดินทางตาม มรรค มีองค์แปด ที่พระพุทธองค์ตรัสว่าเป็นทางสายเอก ประเสริฐกว่าทางทั้งหมด เพราะจะเป็นการเข้าถึงพระนิพพาน เมื่อเราทำตามที่กล่าวมานี้ เชื่อว่าเป็นการเข้าถึงพุทธธรรมอย่างถูกต้องที่สุด
สมัครสมาชิก:
บทความ (Atom)